Kapıcı İş Sözleşmesinin Feshi

Kapıcı İş Sözleşmesinin Feshi Nedir?

Apartman ve sitelerde kat maliklerinin çeşitli ihtiyaçlarının karşılanması ve ana gayrimenkulün gerekli hizmetlerinin yerine getirilmesini sağlayan kapıcılar işçi statüsünde kabul edilmektedir. Bu sebeple de işe alım anından başlayarak tüm çalışma süreleri ve iş çıkışlarında İş Kanunu’nda yer alan hükümler kapsamında görevlerini yerine getirmektedir. İş Kanunu, işveren ile işçi arasında iş sözleşmesini zorunlu kılmaktadır. Söz konusu kapıcılar olduğun işveren apartman ya da site yönetimi ya da yönetim kurulu olurken, işçi ise kapıcılık görevini üstlenen kişidir. Apartman aidat takip programı, bu süreçlerin düzenli yönetilmesine katkı sağlar.

Kapıcı görevini yerine getiren kişilerin haklı ya da haksız sebepler ile işten ayrılması durumunda ise kapıcı iş sözleşmesi sona ermektedir. Bina Görevlisi (Kapıcılık) Sözleşmesi, bu süreçlerin düzenlenmesinde temel bir unsurdur. İş sözleşmesinin feshedilmesinin birçok farklı nedeni bulunabilir. Bu nedenler genel olarak haklı ya da haksız olarak ikiye ayrılmaktadır. Her iki durumda da kapıcının işi bırakması söz konusu olsa da hem işçi hem de işveren açısından doğurmuş olduğu sonuçlar farklılık göstermektedir.

Sonuç olarak kapıcı iş sözleşmesinin feshi, kapıcının isteyerek ya da yönetimin uygun görerek aldığı hizmeti sonlandırmasıdır.

Kapıcı İş Sözleşmesi Fesih Türleri

Kapıcı iş sözleşmeleri genel olarak belirli süreli ya da belirsiz süreli olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bunun yanında apartman ya da sitenin ihtiyaçlarına göre mevsimlik ya da yarı zamanlı iş sözleşmelerinin kurulması da mümkün olmaktadır. Ancak bu tür iş sözleşmeleri de sürekli ya da süresiz iş sözleşmeleri türleri altında değerlendirildiği için genel olarak iş sözleşmeleri süreli ya da süresiz olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Belirli süreli iş sözleşmesinin feshi

Belirli süreli iş sözleşmeleri, iş ve işveren arasında önceden belirlenen bir süre için iş sözleşmesinin kurulmasını sağlamaktadır. Bu süre genellikle belirli bir tarih ya da olayın gerçekleşmesine bağlı olarak belirlenmektedir. Kapıcı iş sözleşmesinin belirli süreli yapılması halinde sözleşmede belirtilen şartın oluşması halinde sözleşme kendiliğinden sona ermektedir. Belirli süreli iş sözleşmesinin bu sebeple feshedilmesi halinde önceden bildirime gerek bulunmaz.

Belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshi

Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshedilebilmesi için sözleşmede ya da kanunda yer alan fesih nedenlerinin oluşmuş olması gerekmektedir. Bu sebepler dışında iş sözleşmesinin kapıcı ya da yönetim tarafından feshedilmesi halinde ise haksız fesih söz konusu olmaktadır. Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshedilmesi halinde belirli bir süre öncesinde karşı tarafa gerekli bildirimin yapılmış olması gerekmektedir.

Tam süreli ve kısmi süreli iş sözleşmeleri feshi

Kapıcılık iş sözleşmesinin tam ya da kısmi süreli olarak hazırlanması da mümkün olmaktadır. Tam süreli iş sözleşmesinin oluşturulması halinde kapıcının görevini haftada en az 45 saat yerine getirmesi gerekmektedir. Kısmi süreli iş sözleşmesinin söz konusu olması halinde ise bu sürenin yarısı kadar haftalık çalışma zorunluluğu bulunmaktadır. Kısmi ya da tam süreli iş sözleşmelerinin de feshedilmesi aşamasında belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshedilmesi hükümleri geçerli olmaktadır.

İş Kanunu'na Göre Fesih Şartları

Kapıcı iş sözleşmesinin fesih nedenleri İş Kanun’unda yer almaktadır. Buna göre fesih nedenleri içerisinde şunlar yer almaktadır.

İş sözleşmesinin süresinin bitmesi

İş sözleşmeleri yapılırken işçi ile işveren arasında belirli bir süre belirlenerek yapılabilmektedir. Söz konusu süre tarafların anlaşması ile belirlenmektedir. Bu sürenin sona ermesi halinde iş sözleşmesi sona erer. Ancak bunu gerçekleşmesi için iş sözleşmesinde belirli bir tarihin ya da olayın yer alması gerekmektedir.

İş sözleşmesinde belirtilen sürenin sona ermesinden sonra iş sözleşmesinin aynı şartlar ile yenilenmesi mümkün olmaktadır. Ancak bunun için geçerli bir sebebin var olması gerekmektedir. Gerekli şartlar oluşmadan devam etmesi halinde iş sözleşmesi süresiz iş sözleşmesi türüne göre değerlendirilmesi gerekli olmaktadır. İş sözleşmesinde belirtilen sürenin sona erdiği halde üstü örtülü bir şekilde devam etmesi halinde iş sözleşmesi belirsiz süreli iş sözleşmesine dönüşmektedir. Belirli süreli iş sözleşmesinin belirsiz süreli iş sözleşmesine dönüşmesi halinde fesih şartları ve sebepleri değişiklik gösterecektir.

Tarafların anlaşması ile iş sözleşmesinin sona ermesi

İş sözleşmesinin belirli ya da belirsiz iş sözleşmesi olmasından bağımsız olarak hem işveren hem de işçinin anlaşması ile iş sözleşmesi feshedilebilmektedir. İşçi ile işverenin ortak bir paydada buluşarak iş sözleşmesini sona erdirmesi birçok hukuki problemin önüne geçmektedir.

İş sözleşmesinin tarafların anlaşarak sona ermesi için genellikle yazılı olarak yeni bir sözleşmenin yapılması gerekmektedir. Anlaşmada hem işçinin hem de işverenin hak ve sorumluluklarına yer verilmesi gerekmektedir. Bunun yanında iş sözleşmesinin bitmesine neden olacak hallerin de belirtilmesi gerekmektedir.

İşçinin ölümü halinde iş sözleşmesinin sona ermesi

İşçinin hayatını kaybetmesi halinde iş sözleşmesi doğal olarak sona ermektedir. İçinin hayatını kaybetmesi işverenin sözleşmeyi sonlandırdığı anlamına gelmemektedir. Çünkü iş görme sorumluluğu işçinin şahsen ve fiilen yerine getirmesi gereken bir sorumluluktur. Bu sebeple de mirasçılarına devredilmesi mümkün olmamaktadır.

Kapıcı iş sözleşmesinin kapıcının ölümü sebebi ile sona ermesi halinde ise mirasçılar işçinin ödenmemiş maaşını, primlerini, kıdem ve ihbar tazminatını talep edebilirler. Bunun yanında işçinin ölüm sebebi iş güvenliği kurallarına uyulmaması ve önlemlerin alınmaması sebebi ile gerçekleşirse mirasçıların tazminat hakları da bulunmaktadır.

İşverenin faaliyetlerini sonlandırması

Apartman ya da sitenin kentsel dönüşüm gibi sebepler ile boşaltılması halinde işverenin faaliyetleri sona ereceği için kapıcı iş sözleşmesinin sona ermesi söz konusu olacaktır. İşverenin faaliyetlerini sonlandırması sebebi ile iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda ihbar ve kıdem tazminatlarının yanı sıra maaş ve diğer ücretlerini de talep etmesi mümkün olmaktadır.

Emeklilik sebebi ile işten ayrılma

İş sözleşmelerinin sona ermesine neden olacağı nedenlerden birisi de emeklilik olmaktadır. Kapıcının emeklilik yaşına gelmesi ve prim günlerini doldurması halinde emeklilik sebebi ile işten ayrılması mümkün olmaktadır.

İstifa etmek suretiyle ile iş sözleşmesinin sona ermesi

Kapıcının kendi isteği ile iş sözleşmesini sona erdirmesi haline istifa adı verilmektedir. İstifa sebebi ile iş sözleşmesinin sona erebilmesi için kapıcının öncesinde yönetime bir dilekçe ile başvurması gerekmektedir. Dilekçenin verilmesinin ardından kapıcının geçerli olan ihbar süresi boyunca işine devam etmesi gerekmektedir. Eğer herhangi bir sebep ile bu süreyi çalışarak geçirememesi durumunda ise ihbar tazminatını yönetime ödemesi gerekmektedir.

İşten Çıkarma Sebepleri

Apartman ya da site yönetimlerinin kapıcıları işten çıkarabilmesi için dayanabileceği nedenler içerisinde şunlar yer almaktadır.

Sağlık sorunları sebebi ile işten çıkarma

Kapıcıların sağlık sorunları sebebi ile işten çıkarılabilmeleri için aşağıdaki şartlardan en az birini karşılamaları gerekmektedir.

• İşçinin kasıtlı olarak yaptığı bir eylemden dolayı hastalığa ya da sakatlığa uğraması

• Alkol kullanımı sebebi ile işçinin hastalanması ya da sakatlanması,

• Düzenli yaşayışının bulunmaması sebebi ile hastalanması ya da sakatlanması

• İşçinin hastalığının tedavisinin çalıştığı iş yerinde bulunmasına imkân tanımaması halinde

Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymama

İşçilerin aşağıdaki ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması durumunda iş sözleşmesinin feshedilmesi mümkün olmaktadır.

• Rüşvet alma

• İşverenin iyi niyetinin suistimal edilmesi

• İş saatlerinde alkol kullanılması

• Hırsızlık

• Zimmete para geçirme

• İşverenin arkasından konuşmak

• Firma sırlarının rakiplere verilmesi

• Teknolojik cihazların yasa dışı kullanımı

• İzin süresinin ihlal edilmesi

Mesleki yetersizlik

Her ne kadar mesleki yetersizlik tek başına işten çıkarma sebebi olarak görülmese de işverenler işçilerin yetersizliklerini kısa süre içerisinde geliştirmesini beklemektedir. İşçinin hem mesleki yeterliliğe sahip olmaması hem de kendisini geliştirmesi için çaba göstermemesi durumlarında işten çıkarılması mümkün olmaktadır.

Fiziki yetersizlik ve yaşlılık

Kapıcıların işten çıkarılması için fiziksel yetersizlik ve yaşlılık kısıtlı bir etkiye sahip olmaktadır. Bu sebeple de nadir fesih nedenlerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Devamsızlık

İşten çıkarma nedenleri içerisinde güçlü nedenlerden birisi olan devamsızlık, kapıcının görevini yerine getirme sorumluluğunu yerine getirmesini engellemektedir.  Kapıcıların sık sık devamsızlık yapması veya görevlerine belirtilen zamandan daha geç başlaması işverenin iş sözleşmesini feshetme hakkını elde etmesini sağlamaktadır.

İşçinin görevini yerine getirmemesi

İşçinin herhangi bir sebep ile işini dürüstlük ilkesi ile yerine getirmemesi de fesih sebeplerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Apartman yöneticilerinin sorumlulukları, işçinin özel sebepler ile iş performansını düşürmesinin de bu sebeplerden birisi olarak kabul edilmesini gerektirebilir.

Hırsızlık ve işverenin malına zarar verme

Kapıcının apartman ya da sitede herhangi bir şekilde hırsızlık yapması ya da mallara bilerek zarar vermesi durumunda fesih nedeni ortaya çıkmaktadır.

İşçinin işvereni yanıltması

Kapıcının yönetimi herhangi bir şekilde yanıltması ve gerçeği yansıtmayan bilgiler vermesi de sözleşmenin feshedilmesine neden olabilecek sebeplerden birisi olmaktadır.

İşçinin geçimsizliği

Kapıcının diğer çalışanlar ya da kat malikleri ile geçinememesi ve sürekli olarak sorunlara sebep olması durumunda da iş sözleşmesinin feshedilmesi mümkün olmaktadır.

Fesihte Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Kapıcı sözleşmelerinin feshinde dikkat edilmesi gereken noktalar içerisinde şunlar yer almaktadır.

Özlük dosyası

Kapıcıların özlük dosyalarının fesihten önce tamamlanmasına dikkat edilmelidir. Çünkü özlük dosyası fesih sonrasında apartman ya da site yönetimi için delil niteliği taşımaktadır.

Savunma

Kapıcı sözleşmesi feshinin kapıcının disiplinsiz davranışları ya da benzeri nedenler ile yapılması halinde öncelikli olarak kapıcının yazılı savunmasının alınması gerekmektedir.

Tebligatlar

Fesih öncesinde yapılması gereken tebligatların yazılı bir şekilde yapılması önemlidir. Bu tebligatların içerisinde ihtar, savunma ve uyarı gibi konu başlıkları bulunabilir.

Fesih süreleri

Apartman ya da site yönetimlerinin kapıcıların işlerine son vermesi halinde ihbar süresine dikkat etmesi gerekmektedir. İhbar süresi kapıcının çalışmış olduğu süre göz önüne alınarak belirlenmektedir. Bu sürenin sağlanamaması halinde ise sürenin ücretinin ödenmesi gerekmektedir.

Fesih sebebinin açık olarak belirtilmesi

Fesih sebebinin açık bir şekilde kapıcılara yazılı olarak bildirilmesi gerekmektedir. bu sayede durumun mahkemeye taşınması halinde işverenin kanıt yükümlülüğünü destekleyecektir.

İbraname düzenlenmesi

İş sözleşmesinin feshedilmesi ile birlikte muaccel hale gelen alacakları için ibranamenin düzenlenmesi gerekmektedir. Daha sonrasında bu belgenin hem yönetim hem de kapıcının imzalaması gerekmektedir.

İşçiye verilmesi gereken evraklar

Fesihin gerçekleşmesinden sonra kapıcılara verilmesi gereken bazı belgeler bulunmaktadır. Bu belgelerin eksiksiz olarak teslim edilmesi son derece önemlidir.

Vadesi gelmiş alacakların verilmesi

Kapıcı iş sözleşmesinin feshedilmesi ile birlikte doğan kapıcı ücretlerinin ödenmesi gerekmektedir. Bu ücretlerin içerisinde kıdem ve ihbar tazminatlarının yanı sıra diğer ücretler de bulunmaktadır.

Çıkış bildirimi

Sözleşmenin feshedilmesinden sonra SGK’ya çıkış bildiriminin yapılması gerekmektedir. Bu bildirimin fesih tarihinden sonraki 10 gün içerisinde yapılması gerekmektedir.