Kamu Görevlileri Site Yöneticiliği Yapabilir mi?

Toplu yaşam alanları olan binalarda düzenin ve işleyişin sağlanması için yönetim şarttır. Bina yönetiminde memurların site görevlisi olup olamayacağı 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili mevzuatta ayrıntılı olarak ifade edilmiştir.

Memurlar, kanun kapsamında ticari bir faaliyette bulunamaz. Ek bir görev almaları halinde belirli sınırlamalara tabi tutulurlar.

Site yöneticiliği gönüllü olarak ve ücretsiz bir şekilde yapılıyorsa, bu durumda memurlar site yönetiminde görev alabilir. Ancak bu işten bir cüret alınıyor ve ticari faaliyet yürütülüyorsa, site yöneticiliğinin direkt olarak ticari faaliyet olarak değerlendirileceği bilinmektedir.

Kat Mülkiyeti Kanunu’na Göre Yönetici Olma Şartları

Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre yönetici olmanın bazı şartları bulunmaktadır. Site ve apartmanlara yönetici atanması, yasal bir zorunluluktur. Yönetim, binanın işleyişini sağlamakla yükümlüdür.

Kat malikleri yönetim seçimini salt çoğunluk ile gerçekleştirir. Yönetici olan kişilerin reşit ve kısıtlı olmaması, güvenilir olması aranan en temel şartlar arasında bulunmaktadır. Bina sakinleri binadan yönetici olacak birini bulamazlarsa bu durumda dışarıdan profesyonel yönetici desteği talebinde bulunabilirler.

Yasal Dayanaklar ve Mevzuat Açısından Değerlendirme

Kamu görevlilerinin binada ücretsiz olarak site yöneticiliği yapması konusunda 634 vve 657 sayılı Kanunlar devreye girmektedir.

Kat Mülkiyeti Kanunu 634 sayılı kanun kapsamında binada yönetici kat maliki, kiracı ya da dışarıdan profesyonel biri olabilir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında memurların bu işi para karşılığında ticari faaliyet olarak yapması yasaktır. Ancak memurlar yöneticiliği ücretsiz ve gönüllülük esasına dayalı olarak gerçekleştirebilir. Memurlar bu konuda şüpheye düşerse, çalıştıkları kurumdan konuya ilişkin ayrıntılı bilgi alabilir.

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu

Ülkemizde görevli olan tüm kamu kurum ve kuruluş çalışanlarının kapsayan kanun 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’dur. Bu kanun devlet memurlarının hak, yükümlülük ve sorumluluklarının yanı sıra çalışma esaslarını düzenlemektedir.

Günümüzde de halen yürürlükte olan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun amacı memurların çalışma sistemine düzen getirmek, haklarını ve sorumluluklarını çerçeve ile belirlemektir.

Memurların “İkinci Görev” Kısıtlamaları

Memurların görev ve çalışma kapsamında açık bir şekilde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında ifade edilmiştir. Kanun içerisinde yer alan 87 ve 88. Maddede memurlara ikinci bir görev verilmesi yasaktır. Bu yasak çifte maaş konusunun önünü net bir şekilde kesmektedir.

Madde 88’in içerisinde memurların istisnai belirli durumlarda ikinci görev alabileceklerini ifade etmektedir. Bu durum okullarda ders vermek, bazı kurul ve komisyonlarda yürütme görevlerinin olması, olağanüstü durumlarda ek görevler ve okullarda ders verme gibi başlıkları kapsamaktadır.

Bununla birlikte 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28’inci maddesinde memurların ticari faaliyet yapamayacağı ve şirket kuramayacağı net bir şekilde ifade edilmiştir. Aksi durumda cezai işlemlerle karşılaşılabilir.

Kat Mülkiyeti Kanunu Madde 34 ve 35

Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 34 ve 35’inci maddesinde yöneticilerin görevleri ve yöneticilerin seçim süreci hakkında detayları aktarmaktadır.

34’üncü maddede her binanın bir yöneticisinin olmasının zorunlu olduğu ifade edilmektedir. YÖneticiler, kat maliklerinin oy çokluğu ile seçilmektedir. Eğer yönetici seçimi sırasında bir anlaşmazlık olursa bu durumda kat malikleri mahkemeye başvurarak yönetici atanmasını talep edebilir.

35’inci maddede ise yöneticilerin görevleri geniş bir çerçevede aktarılmaktadır. Bina yöneticilerinin binanın defterini tutmak, aidatların toplanmasını sağlamak, toplanamaması halinde icra takibi başlatmak, binanın sigortasını yaptırmak, ortak kullanım alanlarının düzenini sağlamak gibi pek çok görev ve sorumlulukları bulunmaktadır.

Aynı sitede oturan memurlar için durum

Bulunduğu site için memurlar ücret karşılığı olmadan gönüllülük esasına dayanarak yöneticilik yapabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bazı durumlar bulunmaktadır.

Memurların ücret almadan yöneticilik yapmasında mevzuata aykırı bir durum bulunmamaktadır. Sorun yaşanmaması adına memurun gönüllü ve ücretsiz çalıştığı site yöneticiliğine ilişkin yazılı bir evrak alması önerilmektedir. Bu şekilde doğabilecek hukuki sorunların önüne geçilmektedir.

Aidat indirimi veya gönüllü katkıların yasal boyutu

Binada aidatlarda indirim yapmak ya da gönüllü katkıda bulunmak tamamen hukuki kurallar çerçevesinde belirlenmektedir.

Kanunun kapsamında ortak giderlerin karşılanabilmesi için her kat malikinin düzenli olarak aidatını ödemesi gerekmektedir. Aidat tutarının belirlenmesi orta onaya bağlıdır. Yöneticiler, kendi inisiyatifinde kat malikine ya da kendine şahsi indirim uygulayamaz.

Diğer yandan gönüllü katılar ise kanunen zorunlu olmamakla birlikte resmi aidat olarak değerlendirilmemektedir. Gönüllü katkıda bulunan kişi kendi çapında indirim ya da bağış yapmış olarak kabul edilebilir. Bu durum tüm kat malikleri için zorunlu hale getirilemez.

Kamu Görevlileri için Olası Riskler ve Öneriler

Kamu görevlilerinin apartman veya site yöneticiliği yapması, bazı hukuki ve etik riskleri beraberinde getirebilir. Öncelikle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyet yasağı” maddesi gereğince bu tür görevler memurun asli görevine engel olmamalıdır. Görevi kötüye kullanma, çıkar çatışması veya mesai dışında yapılan işlerin kurum içi denetime takılması gibi durumlar disiplin cezasına yol açabilir.

Bu tür risklerin önüne geçmek için yöneticilik görevinin gönüllülük esasına dayanması, gelir elde edilmemesi ve bağlı olunan kurumdan yazılı izin alınması önerilir. Ayrıca, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine dikkat edilerek hareket edilmesi, hem etik hem de hukuki sorunların önüne geçilmesini sağlar.

Disiplin soruşturması ihtimali

Disiplin soruşturması, memurların görev dışı faaliyetlerde bulunması halinde yürütülen resmi incelemelerdir. Ücretli yöneticiliğin yapılması, meurlar için disiplin suçu sayılabilir. Bu durumda memurlar uyarı, kınama aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve memurluktan çıkarılma gibi duruma göre yaptırımlarla karşılaşabilir.

Soruşturma ihtimalinin ortadan kaldırılması için yapılan iş öncesinde mutlaka kurumdan izin alınmalı, yöneticiliğin ücretli değil, tamamen gönüllülük esasına göre yapıldığı belgelenmelidir.

Gerekli durumlarda yasal danışmanlık alınması

Binalardaki yönetim işi ciddi bir iştir. Gerekli sorumluluğun alınarak yapılması gerekmektedir. Sürecin sorunsuz bir şekilde ilerletmesi için profesyonel yasal danışmanlık alınması sadece işi yapacak yöneticiler için değil, kat malikleri için de gereklidir.

Hukuki doğabilecek sorunların çözümü ve hataların ortadan kaldırılması açısından yasal danışmanlık zorunlu olmasa da gereklidir.

Danışmanlık alırken, mutlaka avukat ya da hukuk bürosu gibi süreçten ve işleyişten hakim olan kişilerden yardım alınmalıdır. Bu durum yönetim ve kat malikleri arasındaki güveni de tazelemektedir.

Ücretsiz/gönüllü katkı için yazılı karar alınması

Ücretsiz gönüllü katkı için verilen yazılı belgeler, sürecin şeffaf bir şekilde yürütülmesi konusunda önemlidir. Sonradan oluşabilecek anlaşmazlıklara karşı yazılı belge ve delil niteliğinde olan bu belgeler itiraz durumunda da kullanılabilir.

Yazılı kararlar mutlaka kat maliklerinin katıldığı toplantıda alınmalıdır. Tüm kararlar net bir şekilde yönetim defterine işlenmelidir.

Yönetici olarak maaş veya huzur hakkı alınabilir mi?

Binada yönetime maaş ödenip  ödenmeyeceği, binada alınan ortak karar ile netleştirilmektedir. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 37’nci maddesinde yöneticinin ücretinin kat malikleri kurulu tarafından belirlenebileceği ifade edilmektedir. Bu kapsamda yönetimin maaş alıp almayacağı, kat maliklerinin aldığı ortak karar ile şekillenmektedir.

Öğretmen site yöneticisi olabilir mi?

Öğretmenler de meslekleri gereği memur kategorisindedir. Ücret almadıkları sürece binalarında site yöneticiliği yapabilirler. Ücretsiz bina yöneticiliği görevini yetine getiren öğretmenlerin asıl görevlerini aksatmaması gerekmektedir. Görevin ücretsiz ve gönüllülük esasına dayandırılarak yapıldığı da yazılı olarak belirtilmelidir.

Ücret almadan yönetici olunursa yasal sorun çıkar mı?

Binada yöneticilik yapan kişiler genellikle bu görevi belirli bir ücret karşılığında yaparlar. Ancak ücret konusu memurlar için ciddi bir sorun teşkil edebilirler. Yönetici görevini ücret almadan yaparsa bu durum gönüllülük esasına dayanacağı için kanuna aykırı bir sorun teşkil etmez. Bununla birlikte yaşadığı sitede ücretsiz ve gönüllülük esasına dayanarak bina yöneticiliği yapan memura disiplin cezası verilmez.