Miras İntikali: Tapuda Devir, Belgeler ve Masraflar

Vefatı ile birlikte miras bırakan bir müteveffanın, kanuni ya da atanmış mirasçılarına bırakmış olduğu taşınmazların tapu sicilinde varisler adına kayıtlarının gerçekleştirilmesi işleminin yapılması intikal olarak ifade edilir. 

Miras İntikali Nedir?

İntikal bir şeyin başka bir yere devredilmesi ya da taşınması anlamına gelirken; miras intikali ise miras bırakan kişinin vefat etmesi ile birlikte miras yolu vasıtasıyla mirasçılarına hak, gayrimenkul, alacak ya da borçların geçmesi işlemidir. Yani mirasçının vefatı ile birlikte mirasçılara sadece taşınır ve taşınmaz varlıklar değil borçlar, alacaklar ve haklar da kalır. İntikal sayesinde tüm bu borç, alacak ve varlıklar mirasçıların üzerine geçerken, miras paylaşımı sonrasında intikal işlemi yapılır. 

Miras İntikali Nasıl Gerçekleşir? 

Taşınmaz mallar yani gayrimenkuller üzerinden düşünüldüğünde miras intikali gerçekleştirilmesi için mirasçılardan herhangi birinin veya tamamının mirasa konu olan gayrimenkullerin bağlı bulunduğu ildeki tapu müdürlüğüne başvuru gerçekleştirmeleri gerekir. Tapu müdürlüğünde intikal işlemleri sağlandığında da miras intikali gerçekleşir. Ayrıca günümüzde internet ortamında yani e-devlet sistemi içerisinde “Web Tapu Miras İntikali” başvurusu ile de işlem yapılabilmektedir. 

Tapuda miras intikali ya da diğer bilinen ismi ile veraset intikali açısından öncelikle mirasçıların kayıtlı taşınmazlar ile ilgili pay sahipleri olduğunu ispat eden veraset ilamı almaları gerekmektedir. Sonrasında mirasçılık belgesi anlamına gelen veraset ilamı ile belediyeye başvurularak vergi borcu olmadığı evrakı temin edilir ve ardından vergi dairesinden veraset ve intikal vergisi ödeme belgesi alınır. Belgeler ile birlikte tapu müdürlüğüne mirasçı veya mirasçıların tümü başvurarak gayrimenkulün adlarına tescil edilmesini isteyebilirler. 

Miras İntikali İçin Gerekli Belgeler 

Miras intikali işleminin yapılabilmesi için tapu müdürlüğüne başvuru gerçekleştirmeden önce bazı belgelerin hazırlanması gerekir. Gereken evraklar aşağıdaki listede incelenebilir. 

• İntikal ihtiyacı bulunan gayrimenkulün tapu senedi veya tapu senede bulunmuyorsa gayrimenkullerin ada ve parsel numarasını gösterebilen bir belge ya da son ihtimal ile herhangi bir mirasçının sözlü ifadesi

• Vekaleten yapılan işlemlerde vekaletname örneği 

• Gayrimenkul bir bina ise DASK poliçesi 

• Veraset ve intikal vergisinin ödendiğine dair makbuz 

• Başvuran kişi veya kişilerin nüfus cüzdanları 

• Başvuran kişi vekil ise vekilin nüfus cüzdanı 

• Başvuran kişi ve kişilerin fotoğrafları 

• Noter veya mahkeme kararı ile çıkarılmış veraset ilamı yani mirasçılık belgesi 

• Eğer belediyeye bulunan bir emlak vergisi borcu yer alıyorsa, bunun ödendiğine dair makbuz 

• Döner sermaye ücreti ödeme makbuzu 

Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi)

Gerekli belgeler arasında yer alan veraset ilamı, iki değişen yöntem olarak; noter üzerinde veya Sulh Hukuk Mahkemesi başvurusu ile tek taraflı bir dava sayesinde temin edilir. 

Nüfus Kayıt Örneği 

İntikal için başvuran mirasçıların vefat ederek miras bırakan ile nüfus bağlarını kanıtlayacak şekilde e-devlet üzerinden veya nüfus müdürlüğünden temin edilmiş nüfus kayıt örneği belgeler arasında yer alır. 

Tapu Senedi Veya Taşınmaz Bilgileri 

Miras bırakanın adına kayıtlı olan ve mirasçılara intikali gerçekleştirilecek gayrimenkulün fiziki tapu senedi veya tapu senedi bulunmuyorsa bu tapunun intikal işlemi için uygun olduğunu gösteren taşınmaz ile ilgili bilgileri içeren bir evrak temin edilmelidir. 

Harç Ve Vergi Makbuzları 

İntikal işleminde aşağıdaki ödemeler gerçekleştirilir. 

• Öncelikle gayrimenkulün kayıtlı bulunduğu belediyeye başvurularak bir vergi borcu bulunuyorsa bu verginin ödemesi yapılır veya vergi borcu bulunmuyorsa da borcu yoktur belgesi alındıktan sonra belgeler arasına eklenir. 

• Vergi dairesinde de veraset ve intikal vergisi ödemesi ile birlikte alınan makbuz belgelere eklenmelidir. 

• Ardından tapu müdürlüğü tarafından intikal işlemleri için talep edilen her yıl güncel şekilde açıklanmış döner sermaye ücreti ödemesi makbuzu da belgeler arasında yer almalıdır.

Tapuda Miras İntikali İşlemi

Başvuru sürecinde her mirasçı veraset intikali için kendi adına tapu sicil müdürlüğüne başvurabilir. Tüm mirasçıların başvuru yapması gerekliliği bulunmamak ile birlikte herhangi bir mirasçının başvurusu ile tüm mirasçılar adına intikal sağlanabilir. Tapu müdürlüğü intikal işlemini tamamladığı zaman yeni gayrimenkul sahipleri yani mirasçılar için yeni bir tapu düzenlemesi gerçekleştirir.

Miras Paylaşımı (Taksim Süreci)

Gayrimenkuller için tapuda miras intikali işlemi gerçekleştirilirken, eğer miras kalan gayrimenkul için birden fazla mirasçı bulunuyorsa, taşınmaz için düzenlenen yeni tapuda miras paylaşımı yani taksim işlemi iki farklı yöntem ile gerçekleştirilebilir. İlk yöntemde paylı mülkiyet sağlanması mümkün olurken, bu durumda yasal belirlemelere veya mirasçılar arasındaki anlaşmalara göre herkesin hissesine uygun bir şekilde yeni tapu kayıtları düzenlenir. 

Eğer miras taksimi yapılırken elbirliği ile mülkiyet yöntemi kullanılacak ise mülkiyetin hisseleri belirli olmamak ile birlikte örneğin bir arsa herhangi bir hisse belirtilmeden 5 kişinin adına kayıt edilebilir. Hem paylı mülkiyet hem de elbirliği ile mülkiyet durumunda daha sonraki süreçlerde mirasçılar hukuki yollar ile net bir paylaşım elde etme şansına sahiptir. Örneğin; mahkeme yoluna gidilmeden mirasçılar arasında bir anlaşma oluşturulduğunda gayrimenkul tek kişi adına tescil edilir ve daha sonrasında diğer mirasçılar kendi aralarında noter onaylı bir devir sözleşmesi oluşturur. 

Mirasçılar intikal eden gayrimenkulün paylaşımı açısından bir anlaşma sağlayamaz ise mahkeme kararı ile gayrimenkulün satışı ya da paylaşımı talebi gerçekleştirilebilir. Bu gibi bir durumda mahkeme gayrimenkulün ekonomik bedelini düşürmemek adına öncelikle satış yolu tercih edebilir. Bu durumda dava sürecinde de mirasçılar arasında nasıl bir iletişim bulunduğu ve hukuken anlaşmanın yer alıp yer almadığı göz önünde tutulur. 

Miras İntikali Olmadan Satış Yapılabilir Mi?

Miras bırakanın vefatından sonra 2 yıl içerisinde mirasçıların başvuru yapmaması durumunda, tapu müdürlüğü sistematik olarak yargıya başvuru gerçekleştirir ve mirasçılık belgesi talep eder. Bu belge sayesinde tapu müdürlüğü miras kalan gayrimenkulün tapu sicil kayıtlarında tescil gerçekleştirir ve güncel bir hale getirir. 

Eğer mirasçılar miras intikali gerçekleştirmez ise bu gibi bir durumda intikal bulunmadığı için miras kalan gayrimenkul halen vefat eden kişinin adında bulunacaktır. Bunun sonucunda da mirasçıların herhangi biri veya tamamı gayrimenkul üzerinde satış dahil olmak üzere bağışlama, yapı inşaatı ya da ipotek gibi hiçbir işlem gerçekleştiremez. Elbette Türk Medeni Kanunu açık hükmü bağlamında miras bırakanın vefatı sonrasında adına olan gayrimenkuller otomatik şekilde mirasçılara geçse de intikal işlemi yapılmadığında miras kalan taşınmaz üzerinde işlem hakkı bulunmaz.

Yabancı Uyruklular Ve Miras İntikali 

Türkiye Cumhuriyeti kanunları gereği ülkemizde yabancıların miras hakkı korunmaktadır. Eğer yabancı uyruklu bir gayrimenkul sahibi vefat ederse, Türkiye'de sahip olduğu gayrimenkuller açısından Türk makamlarına başvuru yapılması ile mirasçılar adına intikal işlemi gerçekleşir. Ancak sürecin yürütülmesi açısından Türk mahkemelerinde intikal davası başlatılması bir koşuldur. Mirasçılar Türkiye'de hizmet veren bir avukata vekalet vererek gerekli belgeleri teslim ettiklerinde mirasa konu olan taşınmazların eş, çocuk, anne, baba ve kardeş gibi yakınlarına intikali gerçekleşir. 

Miras intikali için tapuya kim başvurur?

İntikal işlemi için mirasçılardan sadece birinin veya tamamının tapuya başvuru yapması yeterlidir. 

Yabancı mirasçı miras intikali yapabilir mi?

Yasaların hak verdiği ölçüde Türkiye'de yabancı uyruklulardan miras kalan taşınmazlarda yabancı uyruklu vatandaşlar miras intikali yapabilir. 

Veraset ilamı nereden alınır?

Mirasçılık belgesi yani veraset ilamı Türkiye'de noter başvurusu veya Sulh Hukuk Mahkemesi üzerinden alınabilmektedir. 

Miras payı devri nasıl yapılır?

Miras bırakılan gayrimenkullerde payın devredilmesi için mirasçılar arasında bir anlaşma ile hisseler oluşturulabileceği gibi elbirliği ile mülkiyet oluşturulabilir. Ayrıca sonradan dava yoluna gidilerek de satış veya paylaşım kararı çıkarılabilir. 

Miras intikali ne kadar sürer?

Veraset ilamı alınması ve diğer belgelerin hazırlanarak tüm ödemelerin yapılması ile tapu müdürlüğüne başvuru gerçekleştirildiğinde gayrimenkuller için miras intikali birkaç gün içerisinde tamamlanabilir. 

Tüm mirasçıların tapuda hazır bulunması gerekir mi?

Mirasçılardan sadece birisi tapu müdürlüğüne başvurarak işlem yapabileceği gibi tüm mirasçılar tek bir kişiye vekalet verebilir ve hatta mirasçıların hepsi bir avukat vekaleti ile de işlem yapabilir.

Vergi ödenmeden miras devri yapılabilir mi?

Veraset ve intikal vergisi ile birlikte belediyeye bulunan emlak vergisi borçları ödenmeden tapu müdürlüğü intikal işlemi yapmayacaktır. 

Miras intikali masraflarını kim öder?

İntikal masrafları mirasçıların başvuru yapması sonrasında bizzat kendileri tarafından ödenmelidir.